Exercise Five

Hei mahi pānui 10-4

Pānuitia ngā kōrero e whai ake nei, ā, kimihia ngā kupu i roto i ngā kōrero e ōrite ana ki ngā kupu i raro iho nei, arā, tuhia te/ngā reta o ia kupu e ōrite ana te tikanga ki ia kupu o ngā korero.

He wāhanga tēnei nō te kōrero a Rāwhiti Īhaka i kitea nei i te pukapuka o Te Kōhure nā John Moorfield i te whārangi 193.

Ka tae mai ngā wakarere

I te hāwhe pāhi i te ono, ka huri tō mātou taraka, ka heke muri anō ki raro. E toru hāora, horekau anō mātou i tatū. Kua karanga mai ngā kaititiro wakarere, ‘Kia tūpato! E rere mai nei ngā kāhui wakarere. Tatū ki raro!’

Ka karanga atu ahau, ‘Kāhore! Kia ū! Kaua e makere! Mehemea ki te tū tātou, kua raruraru katoa te ope taraka nei. Me heke tonu tātou ki raro.’

Ngā taraka e haere nei, e hīpoki ana ki te kupenga taura. I pēneingia ai, kia pakeke ai te kitea iho i ngā wakarere. Tatū rawa atu mātou i te tekau karaka, e mura ana ngā hīpoki o tō mātou taraka. Tioro pai ngā taringa i te pakū, i te pakū o te bomb. I roa ai mātou ka tatū, he tino nō te taraka tītaritari, i runga o te huarahi.

I te tekau mā rua karaka ka karangatia mai mātou, kia whakatika, kia haere. Tokotoru o mātou i mahue atu i reira. Ko te marara o ngā taraka, e toru taraka ki te māero. Ko te tere o te haere, i ngā horo katoa. Takitahi nei ngā wakarere i puta mai ki te whakararuraru i a mātou. I te kaha o te haere, kīhai mātou i eke ki runga, ka tū, i te wera o te mihīni. Ka mātao, ka haere anō mātou.

a. mātao
e. pakū
i. tītaritari
o. opeu.
u. tioro
ha. hipoki
he. makere
hi. raruraru
ho. kāhui
hu. mehemea

Kei wareware ki te whakamahi i ngā piko, ngā tohu pātai, ngā kopi me ngā tohutō i ngā wāhi e tika ana.

taka

ngohi

taupoki

pehu

tekekō

whakaehu

whēnā

pūreireitanga

kōpeke

pōraruraru