Exercise Three

Using the word wareware

Kei wareware koe
Using the word wareware

E mōhio ana koutou e rua ngā tūmomo kupu o te reo Māori mō ngā mahi, ko ngā tūmahi ka taea te kūmuri hangū te tāpiri, arā, ko ngā kupu passive, ā, ko ngā kupu kāore e taea te kūmuri hangū te tāpiri, arā, ko nga kupu stative.

E tika ana ka noho te kupu i te rōpū kotahi, hāunga i ētehi kupu pēnā i te kupu ‘wareware’. I te nuinga o te wā he kupu tūāhua (stative), engari i ētehi wā ka tāpirihia te kūmuri hangū ‘tia’. Anei ētehi tauira:

Kua wareware i a au āku kī.
I forgot my keys.

I warewaretia ētehi tikanga mō te tangihanga.
Some of the funeral customs were forgotten.

Mehemea ka tāpirihia te kupu ‘tia’ he mea āta wareware tēnā, arā, he hiahia nō te kaikōrero kia wareware taua mea.

Kāore e tika ana tēnei kupu ‘wareware’ i roto i ngā rerenga kōrero e whakanui ana i te kaimahi, arā, te ‘nā . . . i’ me te ‘mā . . . e’.

Tirohia te pukapuka Te Māhuri i te whārangi 31.

Kua hoatu ngā rerenga kōrero Pākehā, ko tāu mahi, kia whakamāoritia hei whakakī i ngā āputa.

Don’t forget to use commas, question marks, and fullstops and macrons where appropriate (ā,ē,ī,ō, and ū).

Kua

au
.

I forgot my shoes.

Kua

a
e tōna
.

Neihana has been forgotton by his mother.

I

Te
kākahu
.

Te Hererīpene forgot her warm clothes.

Kore rawa

i
.

They will never be forgotten

Kaua

ki te
ā te
nei.

Don’t forget to come home tonight.

Haria

wati, kei
te tāima.

Take your watch, lest you forget the time.

Kaua

, kei
koe hei
karaka i
nei.

Don’t forget you are working at 2pm.

Kua

āku
e
.

My books have been forgotten by Aroha.