Exercise One

He mahi atu anō – he mahi pānui.

Pānuitia ngā kōrero e whai ake nei. Tēnā, whakautua mai koa ngā pātai.

I te pō o te Parairei, te 30 o Oketopa, ka eke ngā hōia 600 ki runga ki te tima i huaina ko te Paionia – ko te tima i hangaia houtia nei i Pō Hākene mō roto i Waikato – kātahi ka rere atu taua tima, me tētahi atu hoki, ū atu ana i te ata pō o te Hātarei ki Takapau – ki te taha ki runga o Meremere – kātahi ka tukuna atu ki uta aua hōia. Ka haere rātou mā uta ki te whenua teitei, tae ki te huanui e anga ana i Meremere ka anga atu ki Rangiriri (ko te taha ngāwari hoki tēnei hei kōkiritanga mā rātou ki te pā, ki Meremere). Kātahi ka keria tā rātou parepare i reira koi ohorere i te hoariri.

Whakaritea ana e te Tinara (te rangatira o ngā hōia katoa) hei ā te Manei, i te ata pō anō, ka kōkiri te 600 rā ki te pā whawhai ai. Ko ia, ko te Tinara, me te nuinga atu o te hōia hei ētahi taha huaki ai mā runga i ngā poti. Ko te taha ki uta anake anō o te pā i tuwhera, otirā, he moana wai katoa a uta i te nui o te ua, i te puke o ngā awa katoa o reira. Heoi, titiro ana ngā tāngata o roto o te pā ka tae te Pākehā ki te taha ki runga, ki te taha waingōhia, ka pāwera te ngākau, ka mataku, nō te mea ko mua anake o te pā, ko te tauranga waka, i hangaia ki te parepare.

Ngā pātai:

Don’t forget to use commas, question marks, and fullstops and macrons where appropriate (ā,ē,ī,ō, and ū).

He aha te ingoa o te tima?

Whakautu: Ko te

.

I hangaia taua tima i whea?

Whakautu: I

.

Ko wai te iwi e whawhai nei ki ngā hōia Pākehā?

Whakautu: Ko

.

I te ata pō o te Hātarei, i ū atu te tima ki whea?

Whakautu: Ki

.

Ko whea te wāhi e anga atu ana ki Meremere?

Whakautu:

.

Ko wai te tangata e kīia ana ko ‘te rangatira o ngā hōia katoa’?

Whakautu: Ko te

.

Tokowhia ngā hōia Pākehā katoa?

Whakautu: E

.

Ko tēwhea taha anake o te pā i tuwhera?

Whakautu: Ko te

.