Exercise Five

Te Whakaaturanga 1

Hei Mahi

A. I mua o te mātakitaki me te whakarongo
Āta whakaarohia ngā pātai nei i mua i te mātakitaki i ngā pikitia.

Kei wareware ki te whakamahi i ngā piko, ngā tohu pātai, ngā kopi me ngā tohutō i ngā wāhi e tika ana.

Ki tō mōhio, he aha te tikanga o te ingoa o ngā pikitia, arā, ko Te Kai a Te Rangatira?

Kei hea rātou?

Ki tō mōhio, kei reira rātou ki te aha?

Ko wai mā ō rātou ingoa?

E. Te mātakitaki me te whakarongo tuatahi
I a koe e mātakitaki ana i ngā pikitia i te wā tuatahi, kaua e āwangawanga ki te kore ngā kōrero katoa i te mārama, engari āta whakaarohia he aha te kaupapa matua o ā rātou kōrero, arā, he aha te matū o ngā kōrero.

Kia oti ngā pikitia te hopu me te mātakitaki tuatahi, e hoki ki ngā pātai kei runga ake nei me āu whakautu kia mōhio ai koe e tika ana ō whakaaro, kāore rānei.

I. Te mātakitaki me te whakarongo tuarua, tuatoru hoki
Me tukurua aua pikitia. I a koe e mātakitaki ana, e whakarongo ana hoki ki ngā kōrero kimihia ngā whakautu ki ngā pātai e whai ake nei. Ki te kore e taea ngā pātai katoa te whakautu, tukuruatia anō ngā pikitia kia oti rā anō ngā pātai katoa. Pānuitia mai koa ngā pātai nei, ka mātakitaki ai i ngā pikitia me te āta whakarongo hoki ki ngā kōrero.

Kei te hiahia a Raiha ki te wāwāhi nui. Hei aha taua taputapu?

Nō wai te whenua e tū nei te whare?

Nā wai ngā moni hei utu i ngā nama mō te whakatika i te whare?


Ki tō mōhio, he aha te mahi a Hine?

Nā wai te ngote puehu i hari mai?

Ki tō mōhio, he pēhea ngā whakaaro o Mākuīni kia hangaia he wharekai?

He tino hoa anō a Raiha rāua ko Mākuīni?


E rata ana a Tahi ki te kaikaute, ki a Andre?

O He aha ngā kupu Māori i puta mai i Te Kai a Te Rangatira mō ēnei kupu Pākehā:

wrench/spanner

vacuum cleaner


to paint, painting

pension/benefit

accountant

U. Tuhia ngā kupu a te koroua, a Tahi, mō te āhua o te whare me ētahi taonga o te wharekai.

Nō hea te kiore?

He aha te kai a te kiore māori?


He aha ngā rerekētanga o te kiore māori i te kiore o Nōwei?