Hei mahi pānui 7-1

Pānuitia ngā kōrero e whai iho nei, ā, whakautua ngā pātai. Kei te pai ngā whakautu poto.

He wāhanga noa iho tēnei nō te kōrero a Mohi Tūrei i kitea nei i te pukapuka o Te Kōhure i te whārangi 129.

“He aha tātou i kīa ai he Māori?”

Ki te Etita o Te Pīpīwharauroa nā Mohi Turei

Ka uia ngā kai o te whenua e Kāpene Kuki. He kaiwhakamāori anō tāna, ko Tūpaea te ingoa. Ka whakahuatia mai ngā ingoa o ngā kai katoa o tawhiti. Ka whakahokia atu e ngā Māori kāore katoa ko te kūmara anake kei konei. Ka kī a Kāpene Kuki, he whenua kai kore tēnei, ka tapaa e ia te ingoa mō Tūranga ko Papati Pei, arā, ko te Kokorutanga Kaikore, e mau nei anō taua ingoa. I te taenga mai a Kāpene Kuki ki Uawa, ka hoe atu ngā Māori i runga i tō rātou waka, ka uia mai e Kāpene Kuki te ingoa o te whenua me te tuhi mai anō o tōna ringa ki uta, ka mahara ngā Māori e ui ana ki te ingoa hau, ka kī atu he Taraki. Ka mahara a Kāpene Kuki ko te ingoa tērā o te whenua, huaina iho e ia te ingoa ko Taraki Pei. Nāna ēnā ingoa i hua, e mau nei anō i runga i te mapi.

Ka homai e te Pākehā ko te puteito, ka tohutohu mai i te mahinga me te kī mai he kai pai. Ka kiia e te Māori te ingoa he ‘para’ i rite hoki ki tō uta nei kai, ki te paratawhiti. Ka onokia, ka tipu tae noa ki te pakaritanga, ka hauhaketia ka kitea te nunui te papai, ka kiia kātahi te para pai, te para nunui, te para kaitā, te para whakahara. Ka tunua ki te ahi, ka maoa, ka romia, tangotango ana, ka mawhaki, ka kitea te māngaro, ka kiia, ‘kātahi te para māngaro’. Kua puta ake te kakara ki te ihu ka kiia ‘kātahi te para kakara. Ka kainga, ka reka, ka kiia kātahi te para reka’. Nō aua rā iho anō, i te wā i a Kāpene Kuki taua ingoa a ngā kaumātua o konei.