Exercise One

Hei mahi pānui 13-2

Pānuitia te kōrero e whai ake nei, ā, whakautua ngā pātai.

He wāhanga noa iho tēnei nō ngā kōrero a Te Wharehuia Milroy i kitea nei i te pukapuka o Te Kōhure i te whārangi 222.

Tērā pea he tamaiti i mate roto mai, ka whakatahe te wahine i taua tamaiti rā. Te putanga mai ki waho kua mate kē, engari ko te wairua o taua tamaiti rā ka noho hei wairua kahukahu, hei atua kahukahu mō te whānau, hei atua whakamahi rānei mā taua whānau rā, i te mea kāore i pakari rawa taua wairua rā i roto i te tamaiti ka mate rā. Nā ka whakamahia tērā mā ngā momo āhuatanga katoa a te Māori, ā, i ētahi tāima he kaitiaki taua atua kahukahu, taua wairua kahukahu rā, i ētahi tāima he whakaoho riri, ērā āhuatanga katoa.

Heoi anō, i roto i ēnei kōrero katoa, kei wareware au ki te kī ake, ahakoa ko te wairua o te tangata e ora ana, ko te wairua o te tangata kua mate, he tapu katoa ki te Māori tēnei mea, te wairua.

Ki tētahi whakaaro anō o te Māori he wairua ō ngā mea katoa. Nā reira, mehemea ko ngā whakapakoko e rua e tū mai nā he wairua ō rāua, nā te mea nā te ringaringa tangata i hanga, engari, ko ngā rākau nā i haramai i te wao tapu nui a Tāne, ā, e ai ki ngā whakapono a ētahi kei roto tonu te wairua o te atua rā, te mana o te atua rā, te tapu o te atua rā i ngā rākau rā. Nā, he wairua anō ērā, engari kei te āhua tonu o tō titiro e taea ai e koe te kī he wairua kaha, he wairua ngoikore rānei. Mā te kaha o tō whakapono e tohu ko tēhea. Ki tōku whakaaro ake, mehemea he tangata tino whakapono koe ka kaha kē atu tō kite, tō rongo i ngā āhuatanga o tēnei mea, o te wairua.

Kei wareware ki te whakamahi i ngā piko, ngā tohu pātai, ngā kopi me ngā tohutō i ngā wāhi e tika ana.

He wairua ki tō ngā mea katoa?

Ka aha ki te wairua o te tamaiti e mate ana?

He mea noa te wairua?

Mā te aha koe e mōhio ai he wairua kaha, he wairua ngoikore rānei tō te tangata?

Ki ōu whakaaro he aha te whakapākehātanga o te kupu ‘whakatahe’?

I roto i te kōrero, he aha te kupu atu anō mō ‘ngahere’?

Ka kite ngā kōrero katoa i whea?